اندیشمک شهری است در دامنه‌های زاگرس میانی که دارای چند سد و نیروگاه، زمین‌های کشاورزی حاصلخیز و چندین معدن است.
اندیمشک در جنوب غربی کشور و در شمال استان خوزستان قرار دارد. فاصله‌ی آن از تهران ۷۲۰ کیلومتر و از اهواز ۱۶۰ کیلومتر است.
بیشتر ساکنان اندیمشک از قوم لر هستند. اندیمشک از مهم‌ترین دپوهای راه‌آهن کشور است و جایگاه مهمی در خط آهن تهران به جنوب دارد. این شهر بخش زیادی از نیروی برق کشور را تامین می‌کند و سه سد کرخه، دز و بالارود را در دل خود جا داده است.
وجود معدن‌های سنگ آهک و دولومیت چناره، معدن شن، سنگ و گچ در ایستگاه شهبازان، چند سد و نیروگاه و قرار گرفتن در مسیر راه‌آهن سراسری و ترانزیت کشوری بر ارزش اقتصادی اندیمشک افزوده است.
جغرافیای اندیمشک
اندیشمک در دامنه‌ی زاگرس میانی واقع شده است. این شهر از شمال بهخرمآباد، از جنوب به شوش، ازغرب به دره‌شهر در استان ایلام و از شرق به دزفول می‌رسد. رودخانه و سد دز مرز طبیعی میان دزفول و اندیمشک است.
سد دز در ۲۰ کیلومتری شمال شرقی، سد کرخه در ۲۲ کیلومتری جنوب غربی و سد بالارود در ۲۳ کیلومتری شمال اندیشمک ساخته شده‌اند.
میانگین بیشترین دمای سالانه در اندیشمک ۳۲ درجه و میانگین کمترین دما ۲/۱۶ درجه‌ی سانتیگراد است. بیشترین و کمترین دمای آن به‌ترتیب ۵۲ و منفی ۵/۶ درجه‌ی سانتیگراد بوده است.
نام اندیمشک
اندیمشک کنونی در منطقه‌ای قرار گرفته است که در قدیم اری‌ترین نام داشت. گفته می‌شود برای ساخت ستون‌های کاخ شوش در زمان داریوش، سنگ‌های عظیمی را از محلی در ۵۰ کیلومتری شمال شوش به نام ابیرادوش به آن‌جا منتقل کرده بودند.
نام دیگری که در تاریخ آمده، لور است که به دوران اشکانیان و ساسانیان مربوط است. لور در نوشته‌های تاریخی به‌عنوان شهری آباد ذکر شده است.
صالح خان مکری در دوره‌ی قاجار حکمران شوشتر بوده است. او در کنار ویرانه‌های باستانی شهر لور دژی برای خودش ساخت که به قلعه صالح یا قلعه لور معروف شد. از این رو، نام قدیم اندیمشک سال‌ها صالح‌آباد بوده است. در دهه‌ی ۲۰ خورشیدی نام اندیمشک برای این شهر انتخاب شد.
تاریخ اندیمشک
قدمت این منطقه به دوره‌ی تمدن ایلام و پادشاهی اوان برمی‌گردد. در این محدوده سدی استوار ساخته بودند که به نام اندمشن یا انوشبرد خوانده می‌شد.
در دوران پهلوی اول و پس از ساخت راه‌آهن، ایستگاه راه‌آهن اندیمشک کنار قلعه لور برپا شد. از سوی دیگر شعبه‌ای ازکارخانه‌ی اتوموبیل‌سازی نظامی جنرال موتورز در اندیمشک تاسیس شد. کم‌کم اطراف ایستگاه راه‌آهن آبادتر شد و شهر رونق بیشتری گرفت.
در دوره‌ی پهلوی دوم اندیمشک به شهری صنعتی تبدیل شد، زیرا چند شرکت داخلی و خارجی در آن آغاز به کار کردند.
مردم اندیمشک
گویش‌های بختیاری، بالاگریوه و خرم‌آبادی از جمله گویش‌هایی هستند که مردم اندیمشک با آن سخن می‌گویند. جمعیت این شهر حدود ۱۳۶ هزار نفر است.
ورزش اول در اندیشمک کشتی فرنگی است. سعید عبدولی، حبیب‌الله اخلاقی و پرویز زیدوند ازجمله مدال‌آوران در رشته‌ی کشتی فرنگی هستند.
چهار آذر ۱۳۶۵ روزی است که اندیمشکی‌ها هرگز فراموش نخواهند کرد. روز تلخی که ۵۴ فروند جنگنده‌ی نیروی هوایی عراق به‌مدت یک ساعت و ۴۵ دقیقه شهر را بمباران کردند. این حمله‌ی هوایی پس از جنگ دوم جهانی طولانی‌ترین حمله‌ای است که یک شهر را هدف گرفته است. این حمله‌ی خونین ۳۰۰ نفر شهید و بیشتر از ۷۰۰ نفر زخمی به جا گذاشت.
علاوه بر بمباران، چند هواپیما با مسلسل خیابان‌ها را هدف گرفتند. چهارم آذر روز تلخ و غمگینی بود که در آن گذشته از صدمه به خط آهن، از بین رفتن مخازن نفت، شهید شدن رزمندگانی که به ایستگاه قطار اندیمشک رسیده بودند، انهدام ایستگاه اصلی برق شمال خوزستان و صدمه‌های صنعتی و نظامی دیگر، تعداد زیادی از شهروندان غیرنظامی به‌طرز فجیعی جان خود را از دست دادند. یادشان را گرامی می‌داریم.
سوغات اندیمشک
صنایع دستی هر شهری ویژگی‌های خودش را دارد. چوغا، گبه، گلیم، فرش، کپو، گیوه، معرق و خراطی از صنایع دستی و سوغات اندیمشک به‌شمار می‌روند.
خوراک محلی اندیشمک
زیربرنجی خوراکی رسمی است که در مراسم جشن و عزا طرفدار دارد. این غذا با گوشت گوسفند و برنج تهیه شده و در مجمه یا سینی سرو می‌شود. کباب بختیاری، دوپیازه، چزنک، خورش ترشی که با ترشی انار پخته می‌شود، برنج شله و شکمبه از غذاهای محلی اندیمشک هستند.
دیدنی‌های اندیمشک
منطقه‌ای که اندیمشک در آن واقع شده، قدمتی طولانی دارد. بنابراین، عجیب نیست که بقایای آثاری تاریخی را در گوشه و کنار آن پیدا کنید. بیشتر این آثار از مرکز شهر دور هستند، ولی حتما ارزش بازدید را دارند.
ساحل چمگلک، پلاژ دریاچه‌ی دز در ۳۵ کیلومتری شهر، بخش الوار گرمسیری و طبیعیت زیبایش، منطقه گردشگری منگره در شمال بخش الوار گرمسیری، منطقه‌ی حفاظت‌شده‌ی چهل پا، منطقه‌ی تفریحی چم سبز یا چم سوز، نمایشگاه نیروی زمینی دوکوهه در محل شهدای گمنام دوکوهه از دیدنی‌های اندیمشک هستند.
همچنین می‌توانید از دژ سرقلا یا بقعه امیر سیف، امامزاده احمد بن موسی معروف به شاهزاده احمد، امامزاده بابالنگ، بقعه داوود خادم در روستای شیخ و آرامگاه محمود علی در بخش الوار گرمسیری بازدید کنید.
معمولا در تعطیلات نوروز امکان بازدید از سد دز و کرخه برای گردشگران وجود دارد. همچنین پایگاه هوایی وحدتی امکان بازدید از صنایع هوایی را برای گردشگران فراهم می‌کند.
