براساس گفتههای علی اصغر مونسان، رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، نمودار گردشگری جهانی از سال ۱۹۵۰ تا چشماندازِ ۲۰۳۰ نشان از رشد چشمگیر این صنعت بزرگ دارد. در سال ۱۹۵۰ شمار گردشگران بینالمللی تنها به ۲۵ میلیون نفر میرسید، درحالیکه این رقم همان طور که عرض کردم به بالغ بر ۱٫۳ میلیارد نفر رسیده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰ با ۵۰۰ میلیون نفر گردشگر بیشتر، به ۱٫۸ میلیارد نفر برسد.
گردشگری ورودی در ایران نیز در یک سال اخیر به رغم تمام تهدیدهای بین المللی به ویژه در ماههای اخیر، رشد مطلوبی را تجربه کرد. ورود گردشگران خارجی تنها در پنجماه نخست امسال ۴۵ درصد رشد داشته است و بیش از ۳ میلیون و ۱۴۰ هزار نفر از فرودین تا مردادماه ۹۷ به ایران سفر کردند
رئیس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: گردشگری ورودی در ایران نیز در یک سال اخیر به رغم تمام تهدیدهای بین المللی به ویژه در ماههای اخیر، رشد مطلوبی را تجربه کرد. ورود گردشگران خارجی تنها در پنجماه نخست امسال ۴۵ درصد رشد داشته است و بیش از ۳ میلیون و ۱۴۰ هزار نفر از فرودین تا مردادماه ۹۷ به ایران سفر کردند، در حالی که جمعیت مسافران ورودی در مدت زمان مشابه سال گذشته ۲ میلیون و ۱۵۹ هزار و ۸۸۲ نفر بوده است، یعنی در این بازه زمانی قریب به یک میلیون گردشگر ورودی بیشتری داشتهایم. از سویی ثبت رقم ۷۴ میلیون نفر شب اقامت در ایام نوروز امسال و رشد ۲۰ درصدی سفرها نسبت به سال گذشته، نشان از رونق گردشگری داخلی نیز در کشور دارد.
مونسان افزود: با عنایت به وضعیت اقتصادی کنونی و تلاش مسئولان و مردم برای برون رفت از این شرایط به نظر میرسد اهتمام فعالان صنعت گردشگری کشور درخصوص جذب گردشگران ورودی به ویژه گردشگران مذهبی و گردشگران اقتصادهای نوظهوری مانند چین و کره و همینطور قرابت کشورمان با همسایه بزرگی چون روسیه، گردشگری ورودی را میتوان به عنوان راه حلی مهم مورد توجه ویژه قرار داد.
معاون رئیس جمهور گفت: امروزه صنعت گردشگری جایگاه خود را به عنوان سومین صنعت کم هزینه و سودده، اشتغالزا و رو به رشد در اقتصاد جهان تثبیت کرده و به عنوان عاملی مهم در توسعه پایدار کشورها از سه جنبۀ اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی محسوب میشود.
وی اضافه کرد: خوشبختانه در تمام انواع گردشگری ظرفیت بالایی در کشورمان وجود دارد و در واقع تمام آنچه دیدنی است را کشور ما دارد و نیازی نیست که برای جهانیان جاذبههای دیدنی خلق کنیم. آنچه نیاز امروز کشور ماست در وهله نخست ایجاد زیرساختهای مناسب برای پذیرایی از گردشگران و در مرتبه دوم معرفی داشتههای گردشگریمان به جهانیان است که هردو در سایه مدیریت گردشگری متناسب با ظرفیتها اتفاق میافتد.
مونسان گفت: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در دولت تدبیر و امید عزم خود را برای ایفای سهم گردشگری در اشتغال و توسعه پایدار کشور جزم نموده و انچه طی چند سال گذشته اتفاق افتاده نشان از گذاری تحولگرا در این زمینه دارد.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ادامه گفت: اما گام هایی که دولت در حوزه پروژه های گردشگری برداشته است، آینده این صنعت را به لحاظ امکانات و بسترهای زیرساختی تضمین میکند. هم اکنون تعداد ۱۹۰۰ پروژه با برآورد حجم کل سرمایهگذاری ۴۳ هزار میلیارد تومان با متوسط پیشرفت فیزیکی ۴۳ درصد و اشتغالزایی ۶۱۴۸۷ نفر در سطح کشور در دست اجراست که تا پایان سال جاری ۳۴۵ پروژه به بهرهبرداری خواهد رسید و امید میرود تا پایان دولت دوازدهم ۱۲۰۰ پروژه به بهره برداری برسد.
وی افزود: ایجاد ۲۰۰۰ واحد اقامتگاه بومگردی تا پایان برنامه ششم توسعه در روستاهای کشور با هدف اشتغالزایی و مهاجرت معکوس در دست اجراست که در صورت تحقق ۱۶ هزار فرصت شغلی ایجاد میکند.
ایجاد ۲۰۰۰ واحد اقامتگاه بومگردی تا پایان برنامه ششم توسعه در روستاهای کشور با هدف اشتغالزایی و مهاجرت معکوس در دست اجراست که در صورت تحقق ۱۶ هزار فرصت شغلی ایجاد میکند
مونسان گفت: در طرح اشتغال روستایی و عشایری معادل ۱۲ هزار میلیارد تومان وام ارزان قیمت در نظر گرفته شده که با پیگیری و تصویب سهم سازمان ۲۰ درصد از این اعتبار به حوزه صنایعدستی و گردشگری اختصاص یافت. هم چنین پرداخت ۲۶۴۰ میلیارد ریال تسهیلات بانکی به پروژههای بخش گردشگری از محل صندوق توسعه ملی از مرداد ۱۳۹۶ لغایت ۳ ماهه اول سال ۱۳۹۷ صورت گرفته است.
او با بیان اینکه گام بلند دیگری که تحولی برای گردشگری کشور محسوب میشود مصوبه هیئت وزیران در خصوص معافیت سرمایهگذاران تأسیسات گردشگری از پرداخت عوارض تغییر کاربری است که تلاش بسیاری برای تحقق آن صورت گرفت افزود: ما در آغاز کار دولت تدبیر و امید فقط ۱۲۵ هتل چهار و پنج ستاره در کشور داشتیم و اکنون این عدد به ۱۵۸ هتل چهار و پنج ستاره رسیده است و انشاءالله تا پایان دولت دوازدهم ۱۲۲ هتل دیگر به این میزان اضافه و این عدد به ۲۸۰ هتل میرسد، یعنی شاهد ۲۲۴ درصد رشد در ساخت هتلهای چهار و پنج ستاره خواهیم بود.
مونسان ادامه داد: در خصوص برنامه های آتی نیز موارد مهمی همچون اجرای فراگیر ایده شهر گردشگر، نهادینهسازی فرهنگ گردشگری از طریق ایجاد ارتباط با وزارت آموزش و پرورش و کانونهای پرورشی و تربیتی کشور، تلاش در جهت استمرار و اجرای کامل طرح همیار گردشگر در بین دانشآموزان، استقرار نظام جامع آمار گردشگری و حساب اقماری، تدوین بستههای سفرهای تلفیقی داخلی بر اساس مسیرهای گردشگری، ایجاد شبکه سفر با تکیه بر ظرفیتهای ناوگان هوایی ریلی و زمینی داخلی و بینالمللی، برندسازی ترویج نام تجاری گردشگری داخلی بر اساس مقاصد مختلف در راستای تشویق گردشگران داخلی برای تجربه سفرهای فرهنگی، میراثی، جشنوارهها و رویدادها، و هم چنین جذب سرمایه گذاران خارجی از طریق معرفی جاذبهها، فرصتهای سرمایهگذاری و مشوقهای سرمایهگذاری با اولویت سرمایهگذاران کشورهای اسلامی، در دست طراحی و اجرا است.
گام بلندی که تحولی برای گردشگری کشور محسوب میشود مصوبه هیئت وزیران در خصوص معافیت سرمایهگذاران تأسیسات گردشگری از پرداخت عوارض تغییر کاربری است
وی با بیان اینکه آنچه گفته شد و آمارهایی که شرح آن رفت به معنای رضایت ما از وضعیت موجود گردشگری کشورمان نیست گفت: رویکرد بنده طی یک سال گذشته مبتنی بر مطالبه گری از تمام دستگاههای مرتبط با حوزه گردشگری بوده است چراکه معتقدم این صنعت فرابخشی تنها در سایه مشارکت گسترده تمام دستگاهها و نهادهای مرتبط و حمایت همه جانبه دولت به اهداف خود خواهد رسید. بر این اساس چه به صورت حضوری و چه در قالب مکاتبات و نامه نگاریهای متعدد مطالبات حوزه گردشگری را در دولت، مطرح و پیگیری کردهام.
معاون رئیس جمهوری افزود: پیگیریهای مستمر در خصوص موارد متعددی همچون ساماندهی و تسهیل برخورداری گردشگران از ارز مسافرتی، تسریع در روند پرداخت تسهیلات لازم به متقاضیان طرحهای گردشگری، بهرهگیری از ظرفیتهای ارز دیجیتال گردشگری برای برون رفت از چالشهای پیش روی سرمایه گذاران و فعالان صنعت گردشگری، اجرای طرح تعطیلات زمستانی برای رونق بیشتر گردشگری داخلی، تقاضای معافیت ارزش افزوده در صنعت گردشگری، بهره گیری از امکانات و تجهیزات سازمان فنی و حرفهای در راستای ارتقاء توانمندی و آموزش منابع انسانی در صنعت گردشگری، درخواست عضویت سازمان میراث فرهنگی در کمیسیون خاص کلانشهرها با هدف توسعه همکاریهای ملی و فرابخشی در حوزه گردشگری و ارایه امتیازات ویژه به گردشگران چینی همچون لغو روادید گروهی برای سفر گردشگران چینی به ایران و صدور روادید رایگان ۷۲ ساعته برای مسافران ترانزیتی فرودگاه امام(ره)، نمونهای از مکاتبات مستمر اینجانب با رییس جمهوری محترم، معاون اول محترم رییس جمهور، وزیر محترم امور خارجه و سایر اعضاء محترم هیات دولت در راستای رفع موانع و چالش های صنعت گردشگری و بهبود روند توسعه این صنعت در کشور بوده است.
بهرهگیری از ظرفیتهای ارز دیجیتال گردشگری برای برون رفت از چالشهای پیش روی سرمایه گذاران و فعالان صنعت گردشگری، اجرای طرح تعطیلات زمستانی برای رونق بیشتر گردشگری داخلی، تقاضای معافیت ارزش افزوده در صنعت گردشگری از مکاتبات مستمر اینجانب با هیات دولت در راستای رفع موانع و چالش های صنعت گردشگری و بهبود روند توسعه این صنعت در کشور بوده است
مونسان ادامه داد: برای تحقق تمام آنچه گفته شد بیشک چالشهای توسعه گردشگری کشورمان را باید به مرور از میان برداشت. پایین بودن استاندارد کمی و کیفی زیرساختها ، تعدد مراکز تصمیمگیری در صدور مجوزها، فقدان سرمایه گذار و ریسک بالای سرمایه گذاری، عدم ثبات مقررات و سیاست گذاریها، موانع و مشکلات مربوط به تبلیغات و بازاریابی، فقدان سازوکار برای خنثی سازی ایران هراسی و تبلیغات ضد ایرانی، عدم سازوکار مناسب در شناسایی جوامع هدف گردشگری، فقدان نیروی انسانی کارآمد و پایین بودن سطح دانش و آموزش، عدم سازوکارهای مناسب برای بهره مندی از ظرفیت میراث فرهنگی و صنایع دستی در جهت توسعه گردشگری، شماری از مهم ترین چالشهایی است که در سایه همکاری بین بخشی در تلاش برای رفع آنها هستیم.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در ادامه گفت: در این زمینه بیشک گسترش تعاملات بین المللی جهت استفاده از تجارب جهانی در عرصه گردشگری، استفاده از ظرفیت نیروی کار جوان، جذب سرمایههای سرگردان، حمایت و جلب همکاری تشکلهای فعال گردشگری و بخش خصوصی، سرمایه گذاری در زیرساختها، استانداردسازی خدمات گردشگری، آمایش گردشگری با رویکرد منطقهای، ارتقاء علمی و سطح دانش گردشگری، کارآفرینی و اشتغالزایی آسان و ارزان، اجرای استانداردها برای شکل گیری شهرهای گردشگری و توزیع عادلانه لوازم و سرمایههای مورد نیاز توسعه گردشگری در تمام مناطق کشور، در اجرای تمام طرحها و برنامههای این حوزه لحاظ گردیده و پیگیری میشود.
مونسان افزود: از سویی با توجه به شعار سال ۲۰۱۸ با عنوان “گردشگری و تغییر ماهیت به سمت گردشگری الکترونیک” اهمیت و تاثیر عمیق مسائل دنیای دیجیتال بر حوزه صنعت گردشگری و سفر، محرز و انکار ناپذیر است. بیتردید زیرساختها و قابلیتهای فضای مجازی یکی از عوامل بسیار مهم در توسعه اقتصاد گردشگری است، بطوری که گسترش کمی و کیفی دسترسی به فناوری اطلاعات به عنوان یکی از عوامل توانمندساز در راستای بهبود فضای کسب و کار در حوزه مهمان نوازی مطرح است. انجام فعالیتهای گردشگری در فضای مجازی میتواند آثار مثبت فراوانی چه در سطح خرد و چه در سطح کلان داشته باشد.
وی گفت: خوشبختانه در این زمینه تلاش ما بر توسعه استفاده از فناوریهای نوین ارتباطی بوده و انتخاب سازمان میراث فرهنگی در جشنواره شهید رجایی به عنوان دستگاه برتر در زمینه توسعه الکترونیک و همچنین گامهایی هم چون طراحی و فعال سازی توسعه وب سایت ویزیت ایران به زبانهای مختلف و تلاش برای ارایه خدمات الکترونیک در حوزه های سه گانه فعالیت سازمان، نشان از عزم ما در این زمینه دارد.